تحصیل در ایتالیا
شاید برای شما ایتالیا جز اولین گزینه‌های ادامه تحصیل در خارج نباشد، اما وقتی پای هزینه‌ها و امکان اخذ بورسیه در میان باشد، ایتالیا یکی از بهترین کشورها برای مهاجرت تحصیلی است. طبق آمار موسسه Statista؛ در حدود 35 هزار دانشجو در ایتالیا در حال تحصیل هستند.
طبق آمار این موسسه، در سال تحصیلی 2019-2018، در حدود 4000 دانشجوی ایرانی برای تحصیل در ایتالیا ثبت‌نام کردند و رتبه چهارم دانشجوهای خارجی ثبت‌نامی در دانشگاه‌های این کشور را به خود اختصاص دادند. این آمار نشان دهنده محبوبیت ایتالیا برای تحصیل خصوصاً در بین دانشجویان ایرانی است.
ایتالیا کشوری با فرهنگ و تاریخ غنی، دانشگاه‌های متعدد و معتبر و شرایط زندگی مناسب است. این کشور در حدود 97 دانشگاه دارد که از این تعداد 46 دانشگاه در شهر رم، پایتخت ایتالیا هستند.
ایتالیا را می‌توان به عنوان بهترین کشور اروپایی برای مهاجرت از منظر تحصیل معرفی کرد. به‌هر دلیلی که می‌خواهید اطلاعاتی درباره تحصیل در این کشور به‌دست آورید، این مطلب برای شماست.
در این مطلب قصد داریم شرایط تحصیل در ایتالیا، هزینه‌ها، مزایا و معایب، دانشگاه‌ها، رشته‌ها و نحوه اخذ اقامت را بررسی کرده و اطلاعات مفید دیگری در این زمینه به شما بدهیم.
شرایط تحصیل کارشناسی در ایتالیا Laurea
دوره‌های کارشناسی در ایتالیا با نام Laurea شناخته می‌شوند و به 2 زبان ایتالیایی و انگلیسی برگزار می‌شود. حداکثر سن دانشجویان برای تحصیل کارشناسی در ایتالیا هم 22 سال است. دانشجویان ابتدا باید از دانشگاه مد نظر خود پذیرش تحصیلی بگیرند و سپس برای اخذ ویزای تحصیلی ایتالیا اقدام کنند.
دوره کارشناسی در ایتالیا معمولا 4 سال است و در این مدت دانشجویان می‌توانند حداکثر 10 ساعت در هفته کار کنند. برای تحصیل در دوره‌هایی که به زبان ایتالیایی برگزار می‌شود، دانشجویان باید مدرک زبان ایتالیایی با حداقل نمره B1 ارائه دهند.
پرداخت هزینه‌ها، ارسال و تایید مدارک، انگشت نگاری و مصاحبه با آفیسر هم از مراحل بعدی اپلای ایتالیا است.
شرایط تحصیل کارشناسی ارشد در ایتالیا Laurea Magistrale
دوره‌های کارشناسی ارشد در ایتالیا با نام Laurea Magistrale شناخته می‌شوند و معمولا 2 ساله است. حداکثر سن دانشجویان برای اخذ پذیرش تحصیلی ایتالیا در مقطع کارشناسی ارشد، 30 سال است.
رشته‌های تحصیلی در این مقطع متنوع‌تر و بیشتر از رشته‌های لیسانس است. اگر دانشجویان بتوانند دانش زبان ایتالیایی خود را اثبات کنند و در دوره‌های ایتالیایی‌زبان ثبت نام کنند، هزینه‌های تحصیل آن‌ها تقریباً رایگان محاسبه می‌شود.
برای تحصیل کارشناسی ارشد در ایتالیا، دانشجویان اجازه کار 20 ساعت در هفته را دارند. در این‌صورت دانشجویان می‌توانند بخشی از هزینه‌های تحصیل و زندگی خود را در این کشور را پوشش دهند.
در خصوص گپ تحصیلی ایتالیا باید به شما بگوییم وجود چند سال گپ تحصیلی در روزمه شما، مشکلی در روند اخذ ویزای تحصیلی ایتالیا ایجاد نمی‌کند. البته به‌شرطی که بتوانید آن را توجیه کنید. سعی کنید گپ تحصیلی شما بیشتر از 5-4 سال نشود و دلیل قانع‌کننده‌ای هم برای پر کردن این گپ تحصیلی داشته باشید.
شرایط تحصیل دکتری در ایتالیا Dottorato di Ricerca
دوره دکتری در ایتالیا به‌نام Dottorato di Ricerca شناخته می‌شود و بین 4-3 سال طول می‌کشد.
تحصیل در مقطع دکترا در ایتالیا گاهی به‌عنوان همکاری در پروژه‌های تحقیقاتی شناخته می‌شود. در این صورت مبغلی به‌عنوان حقوق به دانشجویان دکتری پرداخت می‌شود. اما علاوه بر این‌ها، دانشجویان دکتری در ایتالیا، اجازه کار در طول هفته را هم دارند. شرایط اخذ بورسیه تحصیلی ایتالیا هم برای دانشجویان فوق لیسانس و دکتری بهتر است.
هزینه تحصیل در ایتالیا
هزینه‌های تحصیل در ایتالیا نسبت به کشورهای اروپای غربی مناسب‌تر است. به‌همین دلیل بسیاری از دانشجویان ایتالیا را برای ادامه تحصیل انتخاب می‌کنند.
هزینه تحصیل در ایتالیا با توجه به معیارهای مختلف، متفاوت است. نوع دانشگاه (دولتی یا خصوصی)، دانشگاه، رشته تحصیلی، مقطع تحصیلی و رزومه دانشجو از مهم‌ترین عوامل است.
تحصیل رایگان در ایتالیا
یکی از سوال‌های مهم متقاضیان تحصیل در ایتالیا، امکان تحصیل رایگان در این کشور است. برای تحصیل در دانشگاه‌های دولتی و خصوصی ایتالیا، باید شهریه پرداخت کنید. اما در صورت اخذ بورسیه تحصیلی می‌توانید هزینه تحصیل خود را کاهش داده و حتی رایگان کنید.
بورسیه‌های تحصیلی مختلفی در ایتالیا وجود دارد و اخذ آن‌ها هم شرایط خود را دارد. بعضی از این بورسیه‌ها بعد از شروع تحصیل در ایتالیا و نشان دادن عملکرد خوب تحصیلی به دانشجویان اعطا می‌شوند. در بخش بورسیه‌های تحصیلی ایتالیا بیشتر به این موضوع می‌پردازیم.
تمکن مالی برای ویزای تحصیلی ایتالیا
برای مهاجرت به ایتالیا از طریق تحصیل، باید نشان دهید توانایی پرداخت هزینه تحصیل و زندگی در ایتالیا را دارید. میزان تمکن مالی برای ویزای دانشجویی کانادا ممکن است با توجه به مقطع تحصیلی، دانشگاه و شرایط شما متفاوت باشد.
هر چند معمولاً حداقل مبلغ تمکن مالی برای ویزای تحصیلی ایتالیا 448 یورو برای هر ماه است.
در نتیجه، دانشجویان باید نامه تمکن مالی بانک (Proof of Fund) را هم در در کنار سایر مدراک برای اخذ ویزا ارائه دهند. این نامه باید از حساب بانکی به‌نام خود متقاضی یا والدین او باشد و در 3 ماهه منتهی به اخذ ویزای تحصیلی صادر شده باشد.
هزینه زندگی دانشجویی در ایتالیا هم با توجه به شرایط و وضعیت زندگی دانشجو متفاوت است. بعضی از دانشگاه‌ها، خوابگاه‌های دانشجویی با هزینه کم در اختیار دانشجویان قرار می‌دهند. از طرفی برخی اوقات ممکن است دانشجویان مجبور به کرایه یک خانه دانشجویی با هزینه بالا شوند.
با در نظر گرفتن مخارجی مثل: هزینه خوابگاه یا کرایه منزل، خورد و خوراک، رفت و آمد، لوازم‌التحریر، کتاب‌ها و هزینه‌های جزئی اضافه، دانشجویان بین 1200- 500 یورو برای زندگی دانشجویی در ایتالیا نیاز دارند.
دانشگاه‌های ایتالیا
در زمینه آموزش و پژوهش، ایتالیا حرف‌های زیادی برای گفتن دارد. قدیمی‌ترین دانشگاه دنیا به‌نام دانشگاه بولونیا University of Bolognia در شهر بولونیا ایتالیا واقع شده است.
تاریخ تاسیس این دانشگاه به سال 1088 میلادی برمی‌گردد. دانشگاه بولونیا ایتالیا در حدود 80 هزار دانشجو دارد و رتبه 160 بهترین دانشگاه‌های دنیا در رتبه‌بندی QS سال 2021 را در اختیار دارد.
بالاتر اشاره کردیم ایتالیا در حدود 97 دانشگاه دارد که از این تعداد در حدود 46 دانشگاه در شهر رم واقع شده‌اند. تعداد زیادی از دانشگاه‌های ایتالیا در رتبه‌بندی‌های جهانی رتبه‌های زیر 1000 را در اختیار دارند.
| نام دانشگاه | رنکینگ جهانی QS 2021 | رنکینگ جهانی THE Ranking 2021 |
|---|---|---|
| دانشگاه پلی‌تکنیک میلان Politecnico di Milano | 137 | 351 |
| دانشگاه بولونیا University of Bologna | 160 | 167 |
| دانشگاه ساپینزای رم Sapienza University of Rome | 171 | 201 |
| دانشگاه پادووا University of Padua | 216 | 251 |
| دانشگاه میلان University of Milan | 301 | 351 |
| دانشگاه پلی‌تکنیک تورین Politecnico di Torino | 308 | 501 |
| دانشگاه پیزا University of Pisa | 383 | 401 |
| دانشگاه فدریکو دوم University of Federico II | 392 | 401 |
| دانشگاه سن رافائل Vita-Salute San Raffaele University | 392 | 251 |
بورسیه تحصیلی ایتالیا
همان‌طور که بالاتر گفتیم، دانشگاه‌ها و موسسات آموزشی در ایتالیا، بورسیه‌ها و کمک‌هزینه‌های مختلفی به دانشجویان اعطا می‌کنند. بورسیه‌های دولتی مختلفی هم از طرف دولت یا سرمایه گذاران به واجدین شرایط اخذ بورسیه اعطا می‌شود. در ادامه با مهم‌ترین بورسیه‌های تحصیلی ایتالیا آشنا می‌شوید:
بورسیه Invest Your Talent in Italy
بورسیه “استعداد خود را در ایتالیا سرمایه گذاری کنید” یکی از بورسیه‌های تحصیلی ایتالیا است که با همکاری وزارت امور خارجه ایتالیا و وزارت توسعه اقتصادی ایتالیا ارائه می‌شود.
دانشجویانی که رزومه تحصیلی خوبی دارند و می‌توانند در عملکرد تحصیلی خوبی از خود نشان دهند، می‌توانند برای اخذ این بورسیه اقدام کنند.
با اخذ این بورسیه، دانشجویان از پرداخت شهریه (به‌جز مالیات) معاف هستند. علاوه بر این، ماهیانه 900 یورو برای مخارج تحصیل در ایتالیا به دانشجیوان داده می‌شود.
پوشش بیمه خدمات درمانی هم از دیگر امکانات این بورسیه است. این بورسیه فقط به رشته‌های مهندسی، فناوری‌های پیشرفته، طراحی، معماری، مدیریت و اقتصاد تعلق می‌گیرد.
البته دانشجویان کشورهای خاصی می‌توانند این بورسیه را اخذ کنند. خبر خوب این است که ایران هم جزء این لیست است.
بورسیه تحصیلی EDISU Piemonte
بورسیه تحصیلی EDISU فقط به دانشجویان در حال تحصیل در دانشگاه‌های ناحیه خودمختار پیمونت Piemonte ایتالیا تعلق می‌گیرد. 4 دانشگاه در این ناحیه قرار دارند:
- دانشگاه آلبرتینا Accademia Albertina در تورین
- دانشگاه تورین University of Turin
- دانشگاه پیمونت شرقی University of Eastern Piemonte
- دانشگاه پلی تکنیک تورین Polytechnic University of Turin
دانشجویانی که برای تحصیل در این دانشگاه‌ها اقدام کرده‌اند، در صورت داشتن شرایط مد نظر و بررسی شرایط، می‌توانند از این بورسیه استفاده کنند.
میزان مبلغ بورسیه و سایر مزایای آن هم با توجه به همان شرایط مشخص می‌شود.
بورسیه استانی ایتالیا
بورسیه استانی ایتالیا یکی دیگر از بورسیه‌های تحصیلی در این کشور است که بعضاً در داخل کشور آن را به اشتباه بورسیه جهان سوم ایتالیا می‌نامند.
این بورسیه با توجه به شرایط مالی دانشجویان اعطا می‌شود. مبلغ، مزایا و شرایط آن هم با توجه به شرایط دانشجویان مشخص می‌شود. تخفیف در شهریه یا رایگان شدن آن و پرداخت حداکثر 5200 یورو در سال از جمله مزایای این بورسیه است.
بورسیه دولتی ایتالیا
بورسیه دولتی ایتالیا مختص دانشجویان خارجی در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری است. همچنین دانشجویان رشته‌های هنر، موسیقی، زبان و فرهنگ ایتالیایی و برنامه‌های تحقیقاتی و پژوهشی هم می‌توانند از این بورسیه استفاده کنند.
این بورسیه هزینه‌های تحصیلی، بیمه و حقوق ماهیانه را شامل می‌شود و تنها در مدت زمان 3 ماهه، 6 ماهه و یکساله می‌توان آن را اخذ کرد.
رشته های تحصیلی در ایتالیا
شاید پیش خود فکر کنید رشته‌های ارائه شده در دانشگاه‌های ایتالیا محدود است یا دانشگاه‌های خوبی در آن رشته نیستند! اما ایتالیا یکی از کشورهای مطرح اروپایی در زمینه تحصیل است.
به‌عنوان مثال دانشگاه پلی تکنیک میلان Politecnico di Milano یکی از معروف‌ترین دانشگاه‌های فنی-مهندسی در اروپا و حتی دنیا است.
به‌طور کلی رشته های دانشگاه های ایتالیا در حوزه‌های مختلف:
- علوم انسانی
- هنر
- معماری
- مد و فشن
- علوم پایه
- پزشکی
- فنی-مهندسی
- مدیریت و تجارت
ارائه می‌شود.
بیشتر رشته‌های تحصیلی در ایتالیا به‌زبان انگلیسی ارائه می‌شوند، اما برخی از آن‌ها هم تنها به‌زبان ایتالیایی ارائه می‌شوند. به طور کلی برای تحصیل در ایتالیا توصیه می‌شود تا حدودی به به زبان ایتالیایی مسلط شوید.
حتی با وجود ثبت‌نام در دوره‌های انگلیسی زبان، با داشتن دانش زبان ایتالیایی، زندگی دانشجویی در ایتالیا برای شما بسیار ساده‌تر خواهد شد. احتمالا تا الان این سوال در ذهن شما ایجاد شده است که مزایا و معایب تحصیل در ایتالیا چیست؟ در ادامه به این موضوع می‌پردازیم.
مزایا و معایب تحصیل در ایتالیا
تحصیل در ایتالیا هم مانند همه کشورهای دیگر، مزایا و معایب خود را دارد. در ادامه با مهم‌ترین مزایا و معایب تحصیل در ایتالیا آشنا خواهید شد:
مزایای تحصیل در ایتالیا
- هزینه‌های تحصیل مناسب نسبت به سایر کشورهای اروپایی
- هزینه زندگی دانشجویی مناسب
- تحصیل در دانشگاه‌های معتبر در رنکینگ‌های جهانی
- وجود بورسیه‌ها، کمک‌‌هزینه‌ها و وام‌های تحصیلی مختلف
- حق کار دانشجویی حین تحصیل
(10 ساعت در هفته در مقطع کارشناسی، 20 ساعت در هفته در مقطع کارشناسی ارشد و 30 ساعت در هفته در مقطع دکترا)
- برخورداری از بیمه دانشجویی و برنامه‌های حمایتی مختلف دانشگاه
- امکان ماندن در ایتالیا پس از تحصیل برای پیدا کردن کار
پس از اتمام تحصیل، دانشجویان می‌توانند با مجوز اقامت بگیرند حداکثر تا 1 سال در ایتالیا به‌دنبال کار بگردند. در صورت پیدا کردن کار، اقامت کاری ایتالیا به دانشجویان داده می‌شود.
معایب تحصیل در ایتالیا
در مورد معایب تحصیل در ایتالیا می‌توان موارد زیر را برشمرد:
دانشجویان متاهل نمی‌توانند برای همسر یا پارتنر خود ویزای همراه بگیرند.
امکان اخذ ویزای همراه برای متقاضیان متاهل مهاجرت تحصیلی به ایتالیا امکان‌پذیر نیست. این افراد می‌توانند پس از شروع تحصیل در ایتالیا، دعوتنامه‌ای ارسال کرده و همسر آن‌ها با ویزای توریستی به ایتالیا بیاید.
مشکلات ارتباطی با زبان ایتالیایی
شاید پیش خود فکر کنید چون ایتالیا یک کشور اروپایی است، پس بسیاری از مردم در این کشور زبان انگلیسی بلدند! واقعیت این است که بدون دانش زبان ایتالیایی، ارتباط با مردم و زندگی در ایتالیا کمی برای شما سخت می‌شود.
شرایط نه‌چندان آسان پیدا کردن کار پس از فارغ‌التحصیلی.
نرخ بیکاری ایتالیا در مقایسه با بیشتر کشورهای اروپایی بالاتر است. در نتیجه شرایط پیدا کردن کار در ایتالیا و تبدیل اقامت کمی برای دانشجویان سخت است.
مدارک لازم برای ویزای تحصیلی ایتالیا
بخشی از مدارک ویزای تحصیلی ایتالیا عمومی است و بخشی از آن هم مربوط به سوابق و اطلاعات تحصیلی و دانشجویی است. در ادامه مهم ترین مدارک لازم برای ویزای دانشجویی ایتالیا را می‌بینید:
مدارک عمومی:
- پاسپورت معتبر، زمان دار و حداقل دارای 2 برگ سفید، به‌همراه کپی‌های مربوطه
- اصل شناسنامه، کارت ملی، کارت پایان خدمت یا معافیت (برای آقایان) و کپی‌های مربوطه
- 6 قطعه عکس
- ترجمه رسمی مدارک هویتی
- رسید بلیط هواپیما و رزرو هتل یا اظهاریه بستگان برای میزبانی دانشجو
- تکمیل فرم‌های مربوطه اخذ ویزا
- بیمه‌نامه
مهم‌ترین مدارک مورد نیاز ویزای تحصیلی ایتالیا هم این موارد هستند:
- برگه پذیرش در دانشگاه های ایتالیا
- نامه تمکن مالی بانک به‌نام متقاضی یا والدین او (7200-5800 یورو برای 1 سال)
- در صورتی که نامه تمکن مالی به‌نام والدین است: اصل و ترجمه مدارک هویتی صاحب حساب، سابقه بیمه و سابقه کار
- اصل، ترجمه و کپی مدارک تحصیلی به‌همراه ریز نمرات
- روزمه CV
- انگیزه نامه Statement of Purpose یا Personal Statement
- مدارک زبان:
حداقل نمره B2 در زبان انگلیسی که معادل است با:
- آیلتس IELTS5
- تافل TOEFL 78
- تولیمو TOLIMO 600
- اف سی ای FCE 169
(این نمرات ممکن است برای بعضی دانشگاه‌ها و رشته‌ها تغییر کند).
برای تحصیل در ایتالیا به‌زبان ایتالیایی نیز باید مدرک زبان ایتالیایی حداقل B1 داشته باشید. البته بعضی دانشگاه‌های ایتالیا هم در طی سال تحصیلی، کلاس‌های زبان ایتالیایی برگزار می‌کنند.
در صورتی که دانشجویان به ارزشیابی تحصیلی ایتالیا (DOV) نیاز داشته باشند، مدارک زیر را نیز باید به‌همراه داشته باشند:
- اصل و ترجمه مدارک تحصیلی سال آخر متوسطه به‌همراه ریز نمرات
- اصل و ترجمه مدارک تحصیلی دیپلم نهایی به‌همراه ریز نمرات
گرفتن اقامت ایتالیا بعد از تحصیل
یکی از سوالات مهم دانشجویان در مهاجرت به ایتالیا، امکان اخذ اقامت تحصیلی ایتالیا است. ویزایی که برای تحصیل در ایتالیا برای شما صادر می‌شود ویزای تحصیلی است و پس از پایان مدت ویزا، باید تکلیف اقامت خود را مشخص کنید.
پس از اتمام تحصیل در این کشور، دانشجویان می‌توانند اقامت Permesso di Soggiorno اخذ کنند. با این مجوز، دانشجویان می‌توانند تا 1 سال در ایتالیا به‌دنبال کار بگردند.
در صورتی که دانشجویان بتوانند کار پیدا کنند، می‌توانند ویزای خود را تغییر داده و اقامت کاری ایتالیا Permesso di Lavoro را اخذ کنند.
پس از 5 سال اقامت قانونی در ایتالیا هم، اقامت دائم ایتالیا به متقاضیان داده می‌شود. در نتیجه می‌توان گفت برای اخذ اقامت ایتالیا بعد از تحصیل، دانشجویان باید در این کشور کار پیدا کنند، مشغول به‌کار شوند و اقامت کاری اخذ کنند.